Anasayfa
tarafından BİTKİLERDEN ZEHİRLENMELER VE İLK YARDIM
Bitkilerden Zehirlenmeler Ve İlk Yardım
Bünyelerinde devamlı veya muvakkat zehir ftoksin) ihtiva eden bitkiler, bazen insan ve hayvanların zehirlenmelerine sebep olabilirler Bitkilerde zehirlilik, bitki muhtevasında bulunan alkaloidler, glikozidler, saponinler, organik asitler, eterik yağlar ve sakızlardan ileri geldiği tespit edilmiştir Bitkinin kuruması ile zehirlilik zail olmaz, ancak belli bir derecede azalır Bazı cins bitkilerde (keneotu, hintyağı otu) zehirlilik zail olmaz, hatta uzun müddet devam eder Zamanın geçmesiyle de zehirlilik kaybolmaz, ancak azalır Mesela acıbadem içi ve diğer çekirdekli bitkilerde zehirlilik hassası bir kaç yıl devam eder Zehir muhtevası haşlamak veya kaynatılmak suretiyle de yok olmaz
Bitkilerden zehir yığılışı bitkilerin gelişmeye başlamasından itibaren başladığı gibi yaşı ile de alakalıdır Mesela zehirlilik miktarı, bazı bitkilerde en fazla çiçek açma devresine kadar, bazılarında çiçek açma veya meyvelerin olgunlaşma devresine kadar sürer Zehirli maddeler bitki aksamına aynı derecede dağılmış değildir Bazı bitkilerin en zehirli kısmı meyveler, bazılarında kökler, bazılarında ise çiçek, yaprak veya kabuklarıdır Aynı cins bitkilerde de zehirlilik derecesi eşit miktarda değildir Toprak cinsine iklim şartlarına, ve coğrafi dağılışlarına göre değişiktir Mesela çöpleme otunda zehirlilik derecesi, güneyde yetişenlere göre kuzeyde yetişenlerde daha az muhtevadadır
Bitkilerde zehirlenme, genellikle birkaç yoldan olur 1) Bitki aksamından bazı kısımları veya zehirli terkibi ağız yoluyla almak; 2) Vücudun (cild) zehirli bitkiler ile temas etmesi; 3) Zehirli bitkinin toz halinde havaya dağılması halinde insanlar tarafından teneffüs edilmesi Bitkilerden zehirlenmeler genellikle en çok ağızdan alınmak suretiyle meydana gelir Bu gibi zehirlenmeler genellikle cahil kimselerin ilaç olarak zehirli bitkileri kullandırmaları veya kendilerinin kullanmalarından dolayı meydana gelir Bazen de dış görünüş benzerliği olan tıbbi bitkilerin bilinmemesi ve aranılan zararsız bitkinin yerine kullanılmasından dolayı olur
Zehirlenmeler, bazen zehirli bitkilerin insan teni ile temas etmesinden de ileri gelir İltihaplanma suretiyle deride, türlü tahribatlar meydana getirir Bazı vakalarda cilt zehirlenmeleri bütün vücudun zehirlenmesine sebep olur Mesela yaban defnesi ağacı (Daphne mezereum L) bitkisinde olduğu gibidir Solunum yolu ile zehirlenmeler ender görülen vakalardandır, genellikle mesleki hastalıklara dahildir (Mesela şerbetçiotu, çöpleme, çöven vs gibi bitkileri toplayanlarda görülür) Kapalı tutulan veya iyi havalandırılmayan binalardan büyük demetler halinde bırakılan manolya, haşhaş gibi bitkiler de dermansızlık, baş ağrısı, baygınlık gibi hallere sebep olabilir
İlk yardım:
Bitkilerden meydana gelen zehirlenme vakalarında, şu esaslara riayet edilmesi şartdır: Organizma üzerinde zehirlenme alametleri, belirtileri görüldüğünde, zehirlenme sebepleri araştırılmadan, ilk yardım yapılmalıdır Evvela sindirim sisteminden zehir bertaraf edilmeli Hastada kendiliğinden kusma olmazsa, suni olarak kusturulur Bundan sonra birkaç defa mide % 0,50,1 potasyum permanganat % 0,2 tanen veya tıbbi kömür mahlülü ile yıkanmalıdır Hatta zehirlenmeden sonra birkaç saat dahi geçmiş olsa da, midenin yıkanması ihmal edilmemelidir Sonradan kimyasal analiz yapılmak üzere kusmukların hepsi muhafaza edilmelidir Umumiyetle bitkilerden zehirlenmelere karşı kullanılan en iyi vasıta tıbbi kömür (50 g) ve oksimagnezyum (25 g) karışımıdır Oksimagnezyum bulunmadığında, daha fazla miktarda tıbbi kömür veya tanen % 23, sulu mahlülü (200-300 g su) bir defada verilir Zehirlenmeye karşı kullanılan mahlül, alkaloidler ve glikozidleri çökertir, uçucu maddeleri yok eder Zehirli asid ve esansları tesirsiz bırakır Zehirlenmeye karşı kullanılan bu ilaçlar kısa bir müddet için etkilidirler 20-30 dakika sonra mide yeniden yıkanmalı, bundan sonra müshil verilmelidir Zehirlenen kimse yatırılmalı ve taze hava akımı te'min edilmelidir Vücudun sıcak tutulması için tedbir alınmalı, çay veya kahve verilmeli İlk yardımdan sonra hemen bir doktor aranmalı ve muayene edilmesine çalışılmalıdır
Zehirli maddelerin vücuda (cilde) teması vakalarında, dokunulan yer birkaç defa sabunla yıkanmalı, daha sonra % 2 permanganat mahlülü ile silinmelidir Bu gibi vakalarda doktorun yardımı temin edilmelidir
Bitkilerden Zehirlenmeler Ve İlk Yardım
Bünyelerinde devamlı veya muvakkat zehir ftoksin) ihtiva eden bitkiler, bazen insan ve hayvanların zehirlenmelerine sebep olabilirler Bitkilerde zehirlilik, bitki muhtevasında bulunan alkaloidler, glikozidler, saponinler, organik asitler, eterik yağlar ve sakızlardan ileri geldiği tespit edilmiştir Bitkinin kuruması ile zehirlilik zail olmaz, ancak belli bir derecede azalır Bazı cins bitkilerde (keneotu, hintyağı otu) zehirlilik zail olmaz, hatta uzun müddet devam eder Zamanın geçmesiyle de zehirlilik kaybolmaz, ancak azalır Mesela acıbadem içi ve diğer çekirdekli bitkilerde zehirlilik hassası bir kaç yıl devam eder Zehir muhtevası haşlamak veya kaynatılmak suretiyle de yok olmaz
Bitkilerden zehir yığılışı bitkilerin gelişmeye başlamasından itibaren başladığı gibi yaşı ile de alakalıdır Mesela zehirlilik miktarı, bazı bitkilerde en fazla çiçek açma devresine kadar, bazılarında çiçek açma veya meyvelerin olgunlaşma devresine kadar sürer Zehirli maddeler bitki aksamına aynı derecede dağılmış değildir Bazı bitkilerin en zehirli kısmı meyveler, bazılarında kökler, bazılarında ise çiçek, yaprak veya kabuklarıdır Aynı cins bitkilerde de zehirlilik derecesi eşit miktarda değildir Toprak cinsine iklim şartlarına, ve coğrafi dağılışlarına göre değişiktir Mesela çöpleme otunda zehirlilik derecesi, güneyde yetişenlere göre kuzeyde yetişenlerde daha az muhtevadadır
Bitkilerde zehirlenme, genellikle birkaç yoldan olur 1) Bitki aksamından bazı kısımları veya zehirli terkibi ağız yoluyla almak; 2) Vücudun (cild) zehirli bitkiler ile temas etmesi; 3) Zehirli bitkinin toz halinde havaya dağılması halinde insanlar tarafından teneffüs edilmesi Bitkilerden zehirlenmeler genellikle en çok ağızdan alınmak suretiyle meydana gelir Bu gibi zehirlenmeler genellikle cahil kimselerin ilaç olarak zehirli bitkileri kullandırmaları veya kendilerinin kullanmalarından dolayı meydana gelir Bazen de dış görünüş benzerliği olan tıbbi bitkilerin bilinmemesi ve aranılan zararsız bitkinin yerine kullanılmasından dolayı olur
Zehirlenmeler, bazen zehirli bitkilerin insan teni ile temas etmesinden de ileri gelir İltihaplanma suretiyle deride, türlü tahribatlar meydana getirir Bazı vakalarda cilt zehirlenmeleri bütün vücudun zehirlenmesine sebep olur Mesela yaban defnesi ağacı (Daphne mezereum L) bitkisinde olduğu gibidir Solunum yolu ile zehirlenmeler ender görülen vakalardandır, genellikle mesleki hastalıklara dahildir (Mesela şerbetçiotu, çöpleme, çöven vs gibi bitkileri toplayanlarda görülür) Kapalı tutulan veya iyi havalandırılmayan binalardan büyük demetler halinde bırakılan manolya, haşhaş gibi bitkiler de dermansızlık, baş ağrısı, baygınlık gibi hallere sebep olabilir
İlk yardım:
Bitkilerden meydana gelen zehirlenme vakalarında, şu esaslara riayet edilmesi şartdır: Organizma üzerinde zehirlenme alametleri, belirtileri görüldüğünde, zehirlenme sebepleri araştırılmadan, ilk yardım yapılmalıdır Evvela sindirim sisteminden zehir bertaraf edilmeli Hastada kendiliğinden kusma olmazsa, suni olarak kusturulur Bundan sonra birkaç defa mide % 0,50,1 potasyum permanganat % 0,2 tanen veya tıbbi kömür mahlülü ile yıkanmalıdır Hatta zehirlenmeden sonra birkaç saat dahi geçmiş olsa da, midenin yıkanması ihmal edilmemelidir Sonradan kimyasal analiz yapılmak üzere kusmukların hepsi muhafaza edilmelidir Umumiyetle bitkilerden zehirlenmelere karşı kullanılan en iyi vasıta tıbbi kömür (50 g) ve oksimagnezyum (25 g) karışımıdır Oksimagnezyum bulunmadığında, daha fazla miktarda tıbbi kömür veya tanen % 23, sulu mahlülü (200-300 g su) bir defada verilir Zehirlenmeye karşı kullanılan mahlül, alkaloidler ve glikozidleri çökertir, uçucu maddeleri yok eder Zehirli asid ve esansları tesirsiz bırakır Zehirlenmeye karşı kullanılan bu ilaçlar kısa bir müddet için etkilidirler 20-30 dakika sonra mide yeniden yıkanmalı, bundan sonra müshil verilmelidir Zehirlenen kimse yatırılmalı ve taze hava akımı te'min edilmelidir Vücudun sıcak tutulması için tedbir alınmalı, çay veya kahve verilmeli İlk yardımdan sonra hemen bir doktor aranmalı ve muayene edilmesine çalışılmalıdır
Zehirli maddelerin vücuda (cilde) teması vakalarında, dokunulan yer birkaç defa sabunla yıkanmalı, daha sonra % 2 permanganat mahlülü ile silinmelidir Bu gibi vakalarda doktorun yardımı temin edilmelidir
